W godzinach wieczornych, dnia 22 października 2021 r., we wspomnienie liturgiczne św. Jana Pawła II, odszedł do Domu Ojca śp. ks. infułat Stanisław Grunt, niestrudzony budowniczy kościołów oraz proboszcz parafii św. Mikołaja w Bydgoszczy-Fordonie w latach 1975-89, a ostatnio Kanonik – senior przy Katedrze Pelplińskiej. 3 listopada skończyłby 86 lat.
Ks. Stanisław Grunt urodził się 3 listopada 1935 roku w Nowej Cerkwi koło Pelplina z rodziców Alojzego Grunta i Leokadii z domu Gajdus. Ojciec był kowalem i maszynistą kolejowym. Do szkoły podstawowej ks. Stanisław uczęszczał w czasie okupacji w Generalnej Guberni we wsi Maziarze koło Iłży, na skraju Puszczy Świętokrzyskiej, następnie w Radomiu, wreszcie pod koniec okupacji w Nowej Cerkwi. Naukę kontynuował w latach 1950-1954 w Liceum Ogólnokształcącym w Tczewie. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1954-1959 w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Chełmińskiej w Pelplinie. Święcenia kapłańskie otrzymał święcenia dnia 12 lipca 1959 roku z rąk Biskupa Chełmińskiego Kazimierza Józefa Kowalskiego. Mszę św. prymicyjną odprawił w swej rodzinnej parafii 19 lipca 1959 r.
Pracę duszpasterską rozpoczął się 1 września 1959 roku w Górznie koło Brodnicy nad Drwęcą, gdzie był wikariuszem i katechetą. Katechizował też w szkołach podstawowych w Miesiączkowie, Zaborowie i Czarnym Bryńsku.
1 września 1962 roku został przeniesiony jako wikariusz i katecheta do Parafii Chrystusa Króla w Toruniu, w której pracował do 31 lipca 1975 r. Początkowo prowadził biuro parafialne, potem katechizację pozaszkolną dzieci i młodzieży szkół podstawowych i średnich. Szczególnie opiekował się młodzieżą z internatu Liceum Wodno-Melioracyjnego oraz Liceum Odzieżowego. Wspólnie z innymi wikariuszami był kapelanem szpitali: miejskiego oraz zakaźnego. Organizował ogólnotoruńskie szkolenia ministrantów i lektorów. Spełniając swoje obowiązki duszpasterskie, jednocześnie studiował zaocznie w latach 1970-1973 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i obronił pracę magisterską na temat: “Budzenie i kształtowanie powołań kapłańskich na przykładzie czasopisma Homo Dei w latach 1945-1970”.
1 sierpnia 1975 otrzymał nominację na proboszcza parafii św. Mikołaja w Bydgoszczy-Fordonie. Funkcję tę pełnił 14 lat, do 15 czerwca 1989 roku.
Nowy proboszcz, po zapoznaniu się z pracownikami parafii w osobach księży Wikariuszy, siostry Jadwigi – zakrystianki, organisty oraz proboszczem – emerytem ks. Franciszkiem Aszykiem, energicznie zabrał się do pracy nad doskonaleniem życia duchowego swoich parafian oraz przeprowadzenia i kontynuacji koniecznych remontów. Kierując pracą duszpasterską ks. St. Grunt zasłużył się nie tylko parafii św. Mikołaja, ale i całemu miastu, a przede wszystkim osiedlom Nowego Fordonu.
5 października 1977 r., staraniem ks. Grunta, rozpoczął działalność ośrodek akademicki „Emaus”. Najpierw studenci objęli w posiadanie średniowieczną kaplicę w kościele parafialnym, a potem otrzymali poewangelicki kościół św. Jana, przekształcony w 1990 roku w kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Apostoła i Ewangelisty. Była to jeden z wielu, chociaż nie pierwsza chronologicznie, nowa parafia, powstała z inicjatywy ks. Grunta.
W związku z budową nowych osiedli na terenie Fordonu – rozpoczął uwieńczone sukcesem starania o lokalizację nowych kościołów i erygowanie parafii. Powstały z jego inicjatywy następujące parafie: Matki Bożej Królowej Męczenników przy Dolinie Śmierci, erygowana 7 października 1983 r., św. Mateusza dla Osiedla Bajka i Szybowników – 21 września 1985 r., św. Marka dla Osiedla Tatrzańskiego – 25 kwietnia 1990 r. i św. Łukasza dla Osiedla Pałcz i Niepodległości – 18 października 1992 r. W latach 1982-84 wybudował w Strzelcach Górnych kościół pw. św. Stanisława Kostki, poświęcony 18 września 1984 r.
Ks. Grunt, prowadząc tak rozległą działalność na rzecz innych, nie zaniedbywał też własnej parafii, ubogacając ją zarówno duchowo, jak i materialnie. Organizował wraz z parafianami różne formy działalności religijnej:
- patronował duszpasterstwu oazowemu rodzin;
- rozwijał grupy modlitewne „Żywego Różańca” kobiet i mężczyzn, ministrantów i lektorów;
- dwukrotnie odbyły się w parafii Misje: w 1980 i 1988 roku;
- zorganizował kolportaż książek religijnych, bibliotekę akademicką dla duszpasterstwa „Emaus”; rozprowadził setki katechizmów dla klas V-VIII;
- w czasie stanu wojennego otaczał opieką w fordońskim zakładzie karnym grupę internowanych kobiet „Solidarności” z Gdańska, Torunia i Bydgoszczy; pośredniczył w akcjach charytatywnych dla skazanych i internowanych; dostarczał lekturę i pełnił posługę kapłańską wraz z kapelanem Zakładu Karnego;
- zorganizował np. ponad 50 pielgrzymek do różnych Sanktuariów Maryjnych, kontynuowanie były pielgrzymki do sanktuarium w Chełmnie.
W latach 1979-1988 ks. St. Grunt brał udział w Pieszej Pomorskiej Pielgrzymce na Jasną Górę, przewodnicząc utworzonej fordońskiej grupie „Biało-Żółtej”. Przygotowane przez niego medytacje pielgrzymkowe zostały wydane drukiem w Miesięczniku Diecezji Pelplińskiej w 1993 r. Pierwsza Pomorska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę wyruszyła z Torunia na początku sierpnia w 1979 roku.
Przy tak intensywnej, rozległej pracy duszpasterskiej prowadził różne inwestycje:
- modernizację salek do nauki religii, nieobecnej wówczas w szkołach
- elektryfikację i remont kaplicy cmentarnej.
- remont dachu i stropu kaplicy bocznej w kościele (pozostałość XVII-wiecznego kościoła); konserwacja ołtarza i obrazu Matko Bożej Apokaliptycznej; położenie marmurowej posadzki w kaplicy; nowe witraże i ławki; ozdobna krata z herbem Fordonu.
Dla potrzeb katechizacji parafialnej w latach 1986-1988 wybudował przy kościele św. Mikołaja dom katechetyczny.
Po pożarze wieży 12 czerwca 1980 r. dokonał w przeciągu roku całkowitego jej remontu. Nowe zwieńczenie wieży i krzyż został postawiony w lipcu 1982 roku.
Z innych dokonań: w kościele zostało przebudowane prezbiterium, pobudowany ołtarz soborowy, przeprowadzona renowacja ołtarza głównego, odnowiona polichromia sklepienia pomalowana została też nawa główna kościoła oraz renowacja instalacji elektrycznej, akustycznej istniejących, zabytkowych żyrandoli. W 1986 r. został przeprowadzony remont kapitalny organów.
Po wieloletnich staraniach w dniu 13 marca 1983 roku ks. Grunt otrzymał zgodę Prezesa Urzędu Rady Ministrów gen. Wojciecha Jaruzelskiego na przejęcie kościoła poewangelickiego pod wezwaniem św. Jana. Po prawie dwuletnim remoncie, kościół ten w dniu 27 grudnia 1985 roku został poświęcony i przekazany duszpasterstwu akademickiemu “Emaus”.
W uznaniu zasług duszpasterskich w dniu 30 marca 1985 roku został mianowany przez Ojca św. Jana Pawła II kapelanem honorowym. Od 1982 roku był członkiem Diecezjalnej Rady Kapłańskiej, a od 1985 roku – członkiem Kolegium Konsultorów Diecezji Chełmińskiej, a następnie Pelplińskiej. Jednocześnie pełnił funkcję wizytatora diecezjalnego katechizacji parafialnej i wykładowcą pedagogiki na szkoleniu katechetów świeckich w Toruniu.
Zamiłowanie ks. Stanisława do historii zaowocowało uporządkowaniem archiwum parafialnego oraz odtworzeniem i spisaniem bogatych dziejów parafii św. Mikołaja od jej początków po czasy współczesne; jak również zapoczątkowaniem regularnego prowadzenia kroniki parafialnej.
Z dniem 15 czerwca 1989 roku został powołany przez Biskupa Chełmińskiego Mariana Przykuckiego do pracy w Kurii Diecezjalnej Chełmińskiej dlatego 18 czerwca 1989 uroczyście pożegnał parafian po 14 latach kierowania parafią św. Mikołaja w Bydgoszczy-Fordonie.
Został mianowany Dyrektorem Ekonomicznym i Dyrektorem Wydziału Budownictwa Sakralnego, nadzorując jednocześnie Wydział Prawny. Pełnił funkcję ekonoma diecezji chełmińskiej, a od 1992 r. – nowo utworzonej diecezji pelplińskiej. Przez lata był członkiem diecezjalnych rad i kolegiów, a także kapituły katedralnej w Pelplinie. Współpracował z biskupem pelplińskim Janem Bernardem Szlagą.
2 stycznia 1990 roku został mianowany Kanonikiem Gremialnym Kapituły Katedralnej Chełmińskiej i otrzymał swoją kanonię, a 2 stycznia 1991 roku został mianowany Archidiakonem-infułatem Prześwietnej Kapituły Katedralnej Chełmińskiej i przejął odpowiedzialność za dobra doczesne Kapituły. Był członkiem Komitetu Obchodów Diecezjalnego Kongresu Eucharystycznego i sędzią instruktorem Biskupiego Sądu Duchownego.
Ksiądz infułat Stanisław Grunt był głównym organizatorem wizyty Jana Pawła II w Pelplinie 6 czerwca 1999 r., a w roku 2000 otrzymał tytuł infułata – Protonotariusza Apostolskiego. Był też członkiem Rady Muzealnej, Ekonomicznej Rady Kurialnej, referentem Wydziału Konserwatorskiego i członkiem Kurialnej Komisji Sztuki Kościelnej. Należał również do Zarządu Caritas Diecezji Pelplińskiej.
W zarządzie Diecezją należał do Kolegium Konsultorów Diecezjalnej Rady Kapłańskiej i Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej. Był również członkiem Zespołu Diecezjalnego Radia “Głos”. Pełnił odpowiedzialną funkcję spowiednika studentów Wyższego Seminarium Duchownego.
Był przewodniczącym Komisji Synodalnej do Spraw Dóbr Doczesnych Kościoła I Synodu Diecezji Pelplińskiej i w ramach powyższych obowiązków zajmował się wraz z zespołem prawników, rewindykacją dóbr materialnych diecezji i poszczególnych parafii. Prowadził wraz z zespołem ekspertów, renowację Bazyliki Katedralnej i Collegium Marianum. W ramach pracy duszpasterskiej głosił rekolekcje i przewodniczył w imieniu Biskupa Diecezjalnego licznym uroczystościom.
W 2013 r. ks. Grunt odszedł na kapłańską emeryturę, pozostając w Pelplinie i dalej służąc diecezji.
Jest autorem wielu artykułów z dziedziny budownictwa sakralnego w diecezji, a także z dziedziny socjologii duszpasterskiej i teologii pastoralnej. W 2011 roku wydał monografię pt.”Między Wyszogrodem a Strzelcami Górnymi”.
Właśnie w tej książce, podsumowując swoje dokonania, ks. Grunt tak napisał:
„Dziękuję Panu Bogu, że miałem łaskę uczestniczenia we wielowymiarowym budowaniu Kościoła Bożego na tych terenach – między Wyszogrodem, a Strzelcami Górnymi u schyłku XX wieku. Dziękuję moim parafianom, mieszkańcom Starego i Nowego Fordonu, że dobrze wypełnili zadanie. Powtarzam za ks. Piotrem Skargą – Ci, którzy Panu Bogu kościoły widome budują, pierwej kościół serdeczny w sobie zbudowali”. (…) Raduję się, że moja sędziwa parafia św. Mikołaja, pierwotnie na Wyszogrodzie, po wojnach szwedzkich – na Fordonie, a u schyłku dwudziestego wieku – w Bydgoszczy – Fordonie, stała się rodzicielką i matką nowych parafii: św. Mateusza, św. Marka, św. Łukasza, św. Jana, Matki Bożej Królowej Męczenników, św. Jana Pawła II papieża, oraz św. Stanisława Kostki w Strzelcach Górnych. Jest to jedyna dzielnica miasta w Polsce, a może i w Europie, gdzie patronują parafianom: Maryja Królowa Męczenników i obok Niej – wszyscy Ewangeliści”.
Informację o śmierci ks. Infułata Stanisława Grunta wraz z krótką biografią i wyborem dokonań – zamieściły różne portale, regionalne gazety i itp. (AB)
Pogrzeb śp. ks. inf. Stanisława Grunta odbył się w Pelplinie we czwartek, 28.10.2001 r. o godz. 11:00.
