Wieczerza wigilijna
Aktualności
Przeżywane we wspólnocie Kościoła tajemnice wiary wyszły poza mury świątyni, wchodząc na stałe do domów rodzin chrześcijańskich. Zwłaszcza uroczyście przeżywane, od pokoleń, dzień Wigilii i cały okres świąt Bożego Narodzenia, stały się natchnieniem do powstania uświęconych polską tradycją rodzimych zwyczajów, obrzędów domowych, kolęd, pastorałek, utworów muzycznych i literackich.
W obecnym czasie, coraz częściej ogarnia nas niepokój o przyszłość oraz boleśnie odczuwamy skutki agresywnej laicyzacji i liberalizmu moralnego. Niezwykle ważną sprawą jest przestrzeganie naszych polskich, bogatych w treść religijną tradycji, a zwłaszcza wigilijnych i bożonarodzeniowych. Najpiękniejszych ze świąt – Uroczystości Narodzenia Pańskiego – nie wolno zredukować do zwykłego folkloru i banalnej ozdoby. Niech z pietyzmem pielęgnowane w domach staropolskie tradycje i zwyczaje kształtują w nas dojrzałe postawy religijne i przywrócą ciepło wyziębionej atmosferze rodzinnej.
W Polsce Wigilia weszła na stałe do tradycji w XVIII wieku. Główną jej częścią jest uroczysta wieczerza, złożona z postnych potraw. Ma ona charakter ściśle rodzinny. Zaprasza się czasami na nią, oprócz krewnych, osoby mieszkające samotnie.
Obrzędy wieczerzy wigilijnej
Na stole wigilijnym, oprócz potraw, kładzie się talerz z opłatkiem, zapala świecę, np. Świecę Caritas, a pod obrus wkłada garść siana. Obrzędom przewodniczy ojciec lub matka rodziny.
Wprowadzenie
Dwa tysiące lat temu przyszedł na świat Jezus Chrystus, Syn Boży, rodząc się w stajence betlejemskiej jako bezbronne Dziecię. Opowiada nam o tym Ewangelia. Stojąc, wysłuchajmy z wiarą słów Ewangelii opisującej to najradośniejsze dla całej ludzkości wydarzenie narodzin Syna Bożego Jezusa Chrystusa.
Z Ewangelii według św. Łukasza (Łk 2,1-14)
„W owym czasie wyszło rozporządzenie cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym państwie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Wybierali się więc wszyscy, aby się dać zapisać, każdy do swego miasta. Udał się także Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się dać zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienna. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Porodziła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.
W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. Naraz stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła tak, że bardzo się przestraszyli. Lecz anioł rzekł do nich: »Nie bójcie się! Oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan. A to będzie znakiem dla was: znajdziecie Niemowlę, owinięte w pieluszki i leżące w żłobie«. I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami: «Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom Jego upodobania».”
Wspólne prośby
Boże, nasz Ojcze, w tej uroczystej godzinie wychwalamy Cię i dziękujemy za noc, w której posłałeś nam swojego Syna, Jezusa Chrystusa, naszego Pana i Zbawiciela. Prosimy Cię:
– Udziel naszej rodzinie daru miłości, zgody i pokoju.
Wysłuchaj nas, Panie.Wysłuchaj nas, Panie.
Wysłuchaj nas, Panie.
– Naszych zmarłych bliskich i znajomych (można wymienić imiona) obdarz szczęściem i światłem Twej chwały.
Wysłuchaj nas, Panie.Ojcze nasz…
Panie Jezu Chryste, który w dzisiejszą noc przyszedłeś na świat rodząc się w grocie betlejemskiej z Najświętszej Maryi Panny, przyniosłeś pokój całemu światu i uświęciłeś życie rodzinne, pozostań w naszej rodzinie i zespól ją więzami Twojej miłości, a słowo Twoje niech w nas przebywa z całym swym bogactwem. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Obecnie w duchu miłości i przebaczenia przełamiemy się opłatkiem – chlebem miłości. Otwierając serca nasze miłości wzajemnej, otwieramy je na przyjście Pana. Niech wszyscy, którzy żyją w naszej rodzinie i odwiedzają nasz dom, będą szczęśliwi, zdrowi, serdeczni, niech mają zawsze dobre zamiary i aby wszyscy wszędzie się radowali. Niech Pan będzie zawsze z nami w naszym domu i niech sprawi, abyśmy uczestnicząc w tej wieczerzy, stali się uczestnikami Jego radości w Królestwie Bożym.
Osoba prowadząca wodą święconą kropi stół i domowników. Teraz następuje obrzęd łamania się opłatkiem i składanie życzeń.
Przed posiłkiem odmawia się:
Pobłogosław Panie Boże nas, te pokarmy i tych, którzy je przygotowywali, na pamiątkę Narodzenia Twego Syna Jednorodzonego, a Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Amen.
Podczas posiłku nie tylko wstrzymujemy się od spożywania potraw mięsnych (oprócz ryb), ale również i od alkoholu. Po wieczerzy dzieci mogą zanieść figurkę Dzieciątka Jezus do domowej szopki, a cała rodzina zasiada do śpiewania kolęd. Przed północą udaje się do kościoła na Pasterkę.