40. rocznica powstania Prymasowskiego Komitetu Pomocy
Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom
Dwanaście osób, w tym pośmiertnie bp Jan Michalski, otrzymało Medale Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis” – w uznaniu zasług na rzecz walki o niepodległość RP i prawa człowieka.
Uroczystość ich wręczenia odbyła się 27 października 2022 r., w Klubie Altruist przy bydgoskiej bazylice św. Wincentego a Paulo, gdzie świętowano 40. rocznicę powstania Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom.
Medal przyznany ks. bp. J. Michalskiemu odebrał Jego bliski krewny, ks. Karol Glesmer
To społeczno-kościelna instytucja
charytatywna, powołana pod patronatem prymasa Józefa Glempa – 17 grudnia 1981 –
w reakcji na internowanie działaczy politycznych i ludzi kultury, po
wprowadzeniu stanu wojennego. Zorganizowany w warszawskim kościele św. Marcina
komitet, niósł pomoc internowanym oraz ich rodzinom, gromadził informacje o
losie i miejscu pobytu represjonowanych, udzielał pomocy prawnej, dostarczał
uwięzionym paczki z żywnością, lekarstwami i zimową odzieżą.
Komitet udzielił pomocy ok. 17 tys.
ofiar stanu wojennego. Podobne powstały w innych diecezjach pod patronatem
lokalnych biskupów. – W Bydgoszczy działał on przy bazylice. Zaangażowane osoby
służyły w różnych sekcjach, niosąc szeroką pomoc prawną, medyczną,
charytatywną. Dzisiaj chcemy je uhonorować – powiedział ks. dr Michał Damazyn.
Adiunkt w Centrum Badania Historii
„Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL UMK w Toruniu przypomniał postać ks.
Józefa Kutermaka CM, żyjącego w latach 1936-1996. Kapłan był związany ze
środowiskiem solidarnościowym. To on wraz z ks. Antonim Strycharzem CM
zorganizował przy bazylice komitet. – Kaplica, w której w czasie pandemii
mieszkali bezdomni, była w czasach komuny ostoją dla tych, którzy uciekali
przed milicją, czy ZOMO – powiedział proboszcz ks. Sławomir Bar CM, wskazując na
rolę Kościoła i duchownych.
Z okazji rocznicy Poczta Polska S.A.
wydała okolicznościową kartę oraz znaczek z wizerunkiem ks. Józefa Kutermaka
CM.
W czasie krótkiej sesji
popularno-naukowej wystąpił m.in. prof. Wojciech Polak, który przypomniał, że w
dziejach narodu polskiego Kościół wielokrotnie odgrywał kluczową rolę. –
Zwłaszcza wtedy, kiedy musiał w jakimś sensie zastępować pewne elementy
suwerennego państwa – mówił, wskazując m.in. na osobę prymasa. Profesor Polak
dodał, że Kościół oprócz prowadzenia człowieka do Boga, odnosił się do
problemów społecznych, politycznych i gospodarczych, ponieważ „miał swój głos”,
z którym mógł docierać do szerszego grona odbiorców.
Historyk UMK w Toruniu oraz członek
Kolegium IPN dodał, że miejsca, w których działał komitet, były nie tylko
przestrzenią udzielania pomocy materialnej. – Tutaj odbywały się spotkania
„Solidarności” podziemnej. Można było spokojnie porozmawiać i mieć pewność, że
nikt nie będzie nas obserwował – powiedział prof. Polak. – Komitet funkcjonował
w tym miejscu – na pierwszym i drugim piętrze. Natomiast magazyn znajdował się
w piwnicach domu Księży Misjonarzy – wspominał dr Stefan Pastuszewski.
Według niego działalność komitetu była
niczym innym, jak społeczno-charytatywną odpowiedzią na represje stanu
wojennego. – Prowadzono rejestr osób represjonowanych, które zgłaszały rodziny
i znajomi. Informowano o czynnościach, które należy podjąć, by ulżyć sytuacji
uwięzionych. Angażowano obrońców sądowych, przekazywano informacje do
episkopatu, warszawskiego komitetu, skąd co pewien czas otrzymywano wsparcie
finansowe i rzeczowe. Dary zagraniczne pozyskiwano z punktu charytatywnego przy
parafii Świętego Krzyża w Bydgoszczy, a środki finansowe ze zbiórek społecznych
darowizn i comiesięcznych składek w wybranych parafiach – dodał dr
Pastuszewski.
W komitecie, w różnych okresach,
działało od 20 do 30 osób. Wśród wyróżnionych medalem znaleźli się także:
Elżbieta Ameryk, śp. Ludwika Ameryk, Elżbieta Marciniak-Cierzniakowska,
Małgorzata Perucka, Halina Petrykowska, Danuta Siewkowska, Maria Szłapińska,
Barbara Tokarczuk, Teresa Trzcińska, Elżbieta Warzocha, Jerzy Ziółkowski.
Spotkanie w Klubie Altruist
poprzedziła Msza św., której w Kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej
przewodniczył bp Krzysztof Włodarczyk. Eucharystię razem z nim sprawowali: ks.
dr Michał Damazyn i ks. kan. Karol Glesmer, który odebrał medal przyznany bp.
Janowi Michalskiemu. – To okazja do przypomnienia tamtych wydarzeń, ale i
dobra, które się działo poprzez czyny konkretnych osób – mówił bp Włodarczyk,
dziękując obecnym na modlitwie.
Źródło:
diecezja.bydgoszcz.pl